jeudi 20 octobre 2016
Test des composants électronique gsm tunisia
Page : 1
TECHNIQUES de DEPANNAGES
I - Remarques préliminaires
Remarque 1
Le matériel en panne, ou supposé en panne a déjà fonctionné ( normalement, on peut l'espérer mais ce
n'est pas garanti ). Les pannes susceptibles de s'être produites résulte d'un fonctionnement normal
( usure, corrosion, fatigue ) ou anormal ( surcharge, choc ... ).
On peut, a priori, exclure un mauvais câblage ou des composants non conformes ( sauf si le matériel a déjà
été donné à réparer ). => DANGER !
Remarque 2
Pour pouvoir réparer, il faut constater la panne pour vérifier après l'intervention que la réparation est
effective. Le plus délicat est la panne intermittente, qui ne se produit pas sur demande.
Remarque 3
Des pannes peuvent avoir des causes multiples, et parfois dépendre les unes des autres. Certaines
pannes provoquent des réactions en chaîne avec destruction successive de composants. Quand c'est
possible, isoler les parties de circuits qui peuvent être vulnérables.
Avant de penser à des pannes multiples, nous parlerons de pannes simples.
II - Composition d'un ensemble - pannes génériques possibles
Un ensemble est constitué de composants, interconnectés par des liaisons. Le fonctionnement s'accompagne
parfois d'échauffement, qui aggrave le risque de dégradation. Les pannes qui arrivent généralement sont :
· dégradation totale ou partielle de composants ( changement de leurs caractéristiques ),
· interruption d'une liaison ou coupure de connexion,
· apparition d'une liaison inattendue ( court-circuit ).
Toutes les pannes simples tiennent dans ces 3 causes, nous allons détailler pour chaque type de composant
les pannes possibles.
III - Enumération des pannes possible par composant
1 - Résistor : composant le plus simple et le plus courant.
Le fonctionnement échauffe plus ou moins. Il peut en découler :
· mauvais contact : entre partie résistive et connexions, (parfois la soudure sur le circuit imprimé peut
fondre par suite de l’échauffement excessif, elle peut ensuite couler, et aller faire des courts circuits
ailleurs ). En interne, la résistance devient très supérieure à la résistance nominale.
· dégradation par surchauffe de la partie résistive. Cela peut entraîner:
R > ou >> R nominale
R coupée ® fusible ® R = ¥
CONCLUSION RESISTANCES
Une résistance ne se met jamais en court-circuit. Sa valeur augmente ou devient
infinie. Elle peut aussi changer de valeur à chaud ( après un certain temps de
fonctionnement )
"fil" résistant enroulé
Embout cuivre serti Cylindre isolant
Connexion en cuivre soudée
Page : 2
2 - Rhéostat, potentiomètre :
Piste résistive
curseur mobile
contact mécanique
extrémité 1 extrémité 1
Toutes les pannes de résistances sont possibles, plus des pannes spécifiques dues à la mécanique ou au
mouvement.
· curseur dégradé : mauvais contact
· piste détériorée ( mécanique / électrique, usure )
En outre, en audio en particulier, un potentiomètre peut "cracher".
3 - Condensateur :
diélectrique isolant
armatures en aluminium
connexion soudée
A l'ohmmètre, un condensateur est un circuit ouvert (résistance infinie). Il existe deux grandes familles :
· polarisés ( chimiques )
· non polarisés (céramiques, film plastique, ... )
Une grande limite à respecter : tension de service. En cas de dépassement, prolongé ou non de la limite,
il peut y avoir claquage: une étincelle traverse l'isolant. Le condensateur est alors en court-circuit : il est
claqué, c’est généralement irréversible. Cela arrive aux 2 familles.( non polarisés et chimiques )
Les armatures sont toujours en aluminium. Les connexions sont en cuivre. On change de matériau
conducteur :
· contacts impossible à souder
· possibilité d'oxydation des surfaces de contact
· perte de capacité et augmentation de résistance interne
Ceci est valable pour les deux familles. ( non polarisés et chimiques )
Particularité des condensateurs chimiques :
Ils contiennent un électrolyte, liquide, qui avec le temps s'évapore et ils baissent progressivement de capacité.
CONCLUSION CONDENSATEURS
Condensateurs non polarisés : · C = 0 ® coupés ® R = ¥
· court-circuit ® R = 0
Condensateurs chimiques : · coupés ® C = 0 ® R = ¥
· court-circuit ® R = 0
· séchés ® C << Capacité nominale
Page : 3
4 - DIODE: semi-conducteur simple
· Passante en directe
· Bloquée en inverse
Le semi-conducteur peut subir 2 contraintes opposées, qui peuvent modifier ses caractéristiques.
· surtension inverse ® surintensité ® Puissance importante ® échauffement localisé de la
jonction ® court-circuit dans les 2 sens.
· en direct, on apporte une surintensité, augmentation de la température, modérée, fusion des
connexions : la diode se coupe dans les 2 sens . (® R = ¥ dans les deux sens)
CONCLUSIONS SUR LES DIODES
Pannes franches de diode :
· Coupée dans les 2 sens.
· fuite importante en inverse : très mauvais « blocage ».
· Court-circuit dans les 2 sens.
Le « test diode » donne une bonne indication :
· Passante en directe ® mesure du U0 à 1 mA environ # 0,6 V
· Bloquée en inverse ® R = ¥
5 - LED
C'est avant tout une diode. Quand elle est passante ( en direct ), U0 = 1V à 2,5 V (dépend de la
couleur ). En inverse ® diode bloquée.
C'est en direct que la diode s’allume. La diode est spécifiée à un courant déterminé, exemple : 10 mA. Elle
ne supporte pas bien les tensions inverses. Si U inverse trop fort ® se met en court-circuit. Si l’intensité
maximale permise est fortement dépassée, la LED se coupe.
Elle vieillit mal (devient moins lumineuse, couleur différente ... ) à l'usage on constate une « usure ».
NOTA : ce sont les LEDs infrarouges qui sont utilisées dans les télécommandes, utilisées avec des courants
très forts ( > 100mA ), sous forme d’impulsions de très courtes durées, ce qui donne un courant moyen
de quelques milliampères.
CONCLUSIONS SUR LES LED
· Mise en court-circuit
· Coupure : R = ¥ dans les 2 sens
· Dans les 2 cas, perte de la luminosité
· Perte de rendement avec perte de luminosité.
6 - DIODE ZENER:
C'est avant tout une diode. Elle fonctionne en Zener, en inverse. Le " test diode " est assez fiable. La diode Zener
est rarement en panne en inverse alors qu'elle est bonne en direct.
On ne peut vérifier UZ qu’en mode inverse uniquement en réalisant un montage R + Z pour essayer.
CONCLUSIONS SUR LES DIODES ZENER
· Si bonne en direct, forte chance d'être bonne en inverse.
Page : 4
7 - Transformateur :
· Un enroulement primaire ( souvent 230 V )
· Un ou plusieurs secondaires ( tensions différentes )
Généralement, le fil primaire est fin, donc fragile. Une surintensité au secondaire ( court circuit par exemple
) se répercute au primaire. Le fil peut fondre ( fusible ) et entraîner une coupure. Il n’y a plus de tension
secondaire. La vérification peut se faire à l'ohmmètre .
· Résistance primaire = quelques W ( grosses puissances ), quelques kW ( faibles puissances ).
· Le secondaire est en fil plus gros ( abaisseur ) donc moins fragile.
Un court-circuit prolongé peut cependant couper le secondaire. Il peut présenter une résistance de 0 à 1 W.
Panne rare mais possible
Un échauffement excessif, a brûlé l'isolant ( émail ). Cela entraîne des spires en court-circuit, soit au primaire,
soit au secondaire. Il s’en suit un échauffement du transformateur même à vide.
CONCLUSIONS SUR LE TRANSFORMATEUR
· Coupure du primaire ® aucune tension au secondaire,
· Coupure du secondaire ® seul le secondaire coupé ne fournit rien ( ni courant, ni tension ).
· Court circuit entre spires: chauffe à vide.
8 - Régulateurs de tension :
Les régulateurs modernes sont remplis de protections.
· Baisse de dissipation si température trop forte ® chute de tension de sortie ® baisse du
courant ® protection par baisse de la température.
· Limitation du courant de sortie si > Imax ® le régulateur se transforme en générateur de
courant constant ® baisse de tension de sortie.
Un échauffement excessif externe peut entraîner plusieurs incidents :
· coupure interne
· court-circuit interne
Résultat apparent
La tension n'est pas conforme à la théorie. Attention : avant de déclarer que le régulateur est hors service,
vérifier que le montage est conforme. Pour cela, il faut procéder à une:
· Vérification de l'alimentation (avant le régulateur).
· Vérification du pont diviseur de tension de régulation.
· Vérification de la charge.
Placer le régulateur à vide, vérifier, puis charger par une résistance de charge extérieure R à calculer, pour simuler
la charge présentée par le circuit alimenté.
CONCLUSIONS SUR LES REGULATEURS DE TENSION
Ils tombent très rarement en panne. Rechercher le plus souvent une panne ailleurs.
Page : 5
9 - Liaisons - connexions :
En matière de liaisons il faut distinguer
· Liaisons fixes ( pistes de circuits imprimés, ... )
· Liaisons mobiles ou semi-mobiles ( câbles, peignes, cordons, nappes... ) qui sont amenés à se
déplacer lors de l'utilisation normale. (déplacement d'une partie du montage, câble secteur …)
a) Cas des liaisons fixes
· Elles sont sensibles à certaines déformations mécaniques ( les actions sur les touches ), le circuit peut
se fendre et couper le cuivre ( épaisseur : 35 μm )
· Elles sont sensibles à la corrosion, oxydations ... le cuivre peut se couper par action chimique avec le
temps, l'humidité ... Rarement : projection d'étincelle peut occasionner un ou des courts-circuits.
b) Cas des liaisons mobiles ou semi-mobiles
· Des déformations périodiques peuvent casser le fil surtout rigide à l'endroit du pli.
· Elles peuvent aussi entraîner un court-circuit si usure de l'isolant. Ce genre de panne peut être
capricieux et sembler fonctionner dans certaines " positions ".
CONCLUSIONS SUR LES LIAISONS - CONNEXIONS
Coupure ou court circuit par action mécanique ou chimique. Souvent intermittente.
10 - Transistor :
On distingue deux sortes de transistors totalement incompatibles : NPN et PNP
Collecteur
Emetteur
Base
Collecteur
Emetteur
Base
N P N
Collecteur
Emetteur
Base
Collecteur
Emetteur
Base
P N P
Les jonctions BE et CB sont des diodes parfaites. La panne, la plus fréquente des transistors de puissance c'est
le court-circuit entre Collecteur et Emetteur qui très souvent entraîne une consommation dangereuse de
l'alimentation. La même panne arrive parfois aux transistors petits signaux.
CONCLUSIONS SUR LES TRANSISTORS
Modifications de caractéristiques après un échauffement anormal
Voici les quelques mesures faciles à réaliser sur un transistor, qui doit être démonté, en tout cas débranché des
circuits environnants qui peuvent fausser les mesures.
On doit établir un tableau, qui mentionne les bornes utilisées, les polarités, les statuts.
Page : 6
Ce tableau, confronté aux modèles PNP et NPN connus, doit permettre de retrouver:
· Le type (PNP, NPN) du transistor.
· La position de la BASE. Collecteur et émetteurs étant "symétriques", on ne peut que faire des
suppositions à leur sujet.
La conduction a lieu sur la base, en 3.
La polarité est "+"sur la base:
c'est un NPN.
Mesures pratiquées en « test diodes »
OFL = overflow=débordement
Sur les transistors de puissance, le collecteur est souvent au boîtier ou au radiateur.
La conduction a lieu sur la base, en 1.
La polarité est "-"sur la base:
c'est un PNP.
11 - Circuits intégrés logiques
Ils comportent deux types de broches :
· Des entrées sur lesquelles on fixe ou on modifie les niveaux,
· des sorties qui déterminent ( fixent ) les niveaux. Elles sont capables de fournir du courant ( par
exemple au niveau haut ), ou absorber du courant ( par exemple au niveau bas ).
Les entrées subissent les niveaux et doivent pouvoir, en général, rester neutres : forte impédance d’entrée.
En logique, il faut, à l’oscilloscope observer les niveaux de sortie et les entrées, en essayant de vérifier les tables
de vérité. Toutes les pannes y sont possibles :
· entrée détruite qui fixe un niveau haut ou bas ou intermédiaire,
· sortie détruite qui fixe un niveau haut ou bas ou intermédiaire.
Attention : certains opérateur multiples, tels que 4 NOR à 2 entrées par exemple. Si un seul opérateur est en
panne, il faut changer le boîtier. Il faut donc procéder à l’essai des 4 opérateurs s’ils sont utilisés.
Dans tous les cas, il faut vérifier l’alimentation en premier. Les niveaux logiques doivent être francs. Une
entrée en zone d’indétermination présente un danger. Si cela arrive, il faut s’assurer que c’est normal.
Il est utile, parfois, d’isoler des sorties en plaçant des « charges » d’isolation.
12 - Circuits intégrés linéaires ( AOP )
Généralement, ils amplifient une différence de tension entre entre e+ et e- ( e ).
Si e > 0 alors VS = + VSAT, et si e < 0 alors VS = - VSAT
Pratiquer des mesures à l’oscilloscope, qui permettent de voir certains parasites. Là également, vérifier les
alimentations en premier. Mesurer e pour savoir si VS semble conforme.
1 2 3
Tableau 2
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Passe
636mV Passe
622mV
OFL
OFL
OFL
OFL
3
3
3
3
2
2
2
1
1
1
Mesure Statut
1 2
E C B
Tableau 1
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Passe
616mV Passe
605mV
OFL
OFL
OFL
OFL
3
3
3
3
2
2
2
1
1
1
Mesure Statut
1 2
B C E
TECHNIQUES de DEPANNAGES
I - Remarques préliminaires
Remarque 1
Le matériel en panne, ou supposé en panne a déjà fonctionné ( normalement, on peut l'espérer mais ce
n'est pas garanti ). Les pannes susceptibles de s'être produites résulte d'un fonctionnement normal
( usure, corrosion, fatigue ) ou anormal ( surcharge, choc ... ).
On peut, a priori, exclure un mauvais câblage ou des composants non conformes ( sauf si le matériel a déjà
été donné à réparer ). => DANGER !
Remarque 2
Pour pouvoir réparer, il faut constater la panne pour vérifier après l'intervention que la réparation est
effective. Le plus délicat est la panne intermittente, qui ne se produit pas sur demande.
Remarque 3
Des pannes peuvent avoir des causes multiples, et parfois dépendre les unes des autres. Certaines
pannes provoquent des réactions en chaîne avec destruction successive de composants. Quand c'est
possible, isoler les parties de circuits qui peuvent être vulnérables.
Avant de penser à des pannes multiples, nous parlerons de pannes simples.
II - Composition d'un ensemble - pannes génériques possibles
Un ensemble est constitué de composants, interconnectés par des liaisons. Le fonctionnement s'accompagne
parfois d'échauffement, qui aggrave le risque de dégradation. Les pannes qui arrivent généralement sont :
· dégradation totale ou partielle de composants ( changement de leurs caractéristiques ),
· interruption d'une liaison ou coupure de connexion,
· apparition d'une liaison inattendue ( court-circuit ).
Toutes les pannes simples tiennent dans ces 3 causes, nous allons détailler pour chaque type de composant
les pannes possibles.
III - Enumération des pannes possible par composant
1 - Résistor : composant le plus simple et le plus courant.
Le fonctionnement échauffe plus ou moins. Il peut en découler :
· mauvais contact : entre partie résistive et connexions, (parfois la soudure sur le circuit imprimé peut
fondre par suite de l’échauffement excessif, elle peut ensuite couler, et aller faire des courts circuits
ailleurs ). En interne, la résistance devient très supérieure à la résistance nominale.
· dégradation par surchauffe de la partie résistive. Cela peut entraîner:
R > ou >> R nominale
R coupée ® fusible ® R = ¥
CONCLUSION RESISTANCES
Une résistance ne se met jamais en court-circuit. Sa valeur augmente ou devient
infinie. Elle peut aussi changer de valeur à chaud ( après un certain temps de
fonctionnement )
"fil" résistant enroulé
Embout cuivre serti Cylindre isolant
Connexion en cuivre soudée
Page : 2
2 - Rhéostat, potentiomètre :
Piste résistive
curseur mobile
contact mécanique
extrémité 1 extrémité 1
Toutes les pannes de résistances sont possibles, plus des pannes spécifiques dues à la mécanique ou au
mouvement.
· curseur dégradé : mauvais contact
· piste détériorée ( mécanique / électrique, usure )
En outre, en audio en particulier, un potentiomètre peut "cracher".
3 - Condensateur :
diélectrique isolant
armatures en aluminium
connexion soudée
A l'ohmmètre, un condensateur est un circuit ouvert (résistance infinie). Il existe deux grandes familles :
· polarisés ( chimiques )
· non polarisés (céramiques, film plastique, ... )
Une grande limite à respecter : tension de service. En cas de dépassement, prolongé ou non de la limite,
il peut y avoir claquage: une étincelle traverse l'isolant. Le condensateur est alors en court-circuit : il est
claqué, c’est généralement irréversible. Cela arrive aux 2 familles.( non polarisés et chimiques )
Les armatures sont toujours en aluminium. Les connexions sont en cuivre. On change de matériau
conducteur :
· contacts impossible à souder
· possibilité d'oxydation des surfaces de contact
· perte de capacité et augmentation de résistance interne
Ceci est valable pour les deux familles. ( non polarisés et chimiques )
Particularité des condensateurs chimiques :
Ils contiennent un électrolyte, liquide, qui avec le temps s'évapore et ils baissent progressivement de capacité.
CONCLUSION CONDENSATEURS
Condensateurs non polarisés : · C = 0 ® coupés ® R = ¥
· court-circuit ® R = 0
Condensateurs chimiques : · coupés ® C = 0 ® R = ¥
· court-circuit ® R = 0
· séchés ® C << Capacité nominale
Page : 3
4 - DIODE: semi-conducteur simple
· Passante en directe
· Bloquée en inverse
Le semi-conducteur peut subir 2 contraintes opposées, qui peuvent modifier ses caractéristiques.
· surtension inverse ® surintensité ® Puissance importante ® échauffement localisé de la
jonction ® court-circuit dans les 2 sens.
· en direct, on apporte une surintensité, augmentation de la température, modérée, fusion des
connexions : la diode se coupe dans les 2 sens . (® R = ¥ dans les deux sens)
CONCLUSIONS SUR LES DIODES
Pannes franches de diode :
· Coupée dans les 2 sens.
· fuite importante en inverse : très mauvais « blocage ».
· Court-circuit dans les 2 sens.
Le « test diode » donne une bonne indication :
· Passante en directe ® mesure du U0 à 1 mA environ # 0,6 V
· Bloquée en inverse ® R = ¥
5 - LED
C'est avant tout une diode. Quand elle est passante ( en direct ), U0 = 1V à 2,5 V (dépend de la
couleur ). En inverse ® diode bloquée.
C'est en direct que la diode s’allume. La diode est spécifiée à un courant déterminé, exemple : 10 mA. Elle
ne supporte pas bien les tensions inverses. Si U inverse trop fort ® se met en court-circuit. Si l’intensité
maximale permise est fortement dépassée, la LED se coupe.
Elle vieillit mal (devient moins lumineuse, couleur différente ... ) à l'usage on constate une « usure ».
NOTA : ce sont les LEDs infrarouges qui sont utilisées dans les télécommandes, utilisées avec des courants
très forts ( > 100mA ), sous forme d’impulsions de très courtes durées, ce qui donne un courant moyen
de quelques milliampères.
CONCLUSIONS SUR LES LED
· Mise en court-circuit
· Coupure : R = ¥ dans les 2 sens
· Dans les 2 cas, perte de la luminosité
· Perte de rendement avec perte de luminosité.
6 - DIODE ZENER:
C'est avant tout une diode. Elle fonctionne en Zener, en inverse. Le " test diode " est assez fiable. La diode Zener
est rarement en panne en inverse alors qu'elle est bonne en direct.
On ne peut vérifier UZ qu’en mode inverse uniquement en réalisant un montage R + Z pour essayer.
CONCLUSIONS SUR LES DIODES ZENER
· Si bonne en direct, forte chance d'être bonne en inverse.
Page : 4
7 - Transformateur :
· Un enroulement primaire ( souvent 230 V )
· Un ou plusieurs secondaires ( tensions différentes )
Généralement, le fil primaire est fin, donc fragile. Une surintensité au secondaire ( court circuit par exemple
) se répercute au primaire. Le fil peut fondre ( fusible ) et entraîner une coupure. Il n’y a plus de tension
secondaire. La vérification peut se faire à l'ohmmètre .
· Résistance primaire = quelques W ( grosses puissances ), quelques kW ( faibles puissances ).
· Le secondaire est en fil plus gros ( abaisseur ) donc moins fragile.
Un court-circuit prolongé peut cependant couper le secondaire. Il peut présenter une résistance de 0 à 1 W.
Panne rare mais possible
Un échauffement excessif, a brûlé l'isolant ( émail ). Cela entraîne des spires en court-circuit, soit au primaire,
soit au secondaire. Il s’en suit un échauffement du transformateur même à vide.
CONCLUSIONS SUR LE TRANSFORMATEUR
· Coupure du primaire ® aucune tension au secondaire,
· Coupure du secondaire ® seul le secondaire coupé ne fournit rien ( ni courant, ni tension ).
· Court circuit entre spires: chauffe à vide.
8 - Régulateurs de tension :
Les régulateurs modernes sont remplis de protections.
· Baisse de dissipation si température trop forte ® chute de tension de sortie ® baisse du
courant ® protection par baisse de la température.
· Limitation du courant de sortie si > Imax ® le régulateur se transforme en générateur de
courant constant ® baisse de tension de sortie.
Un échauffement excessif externe peut entraîner plusieurs incidents :
· coupure interne
· court-circuit interne
Résultat apparent
La tension n'est pas conforme à la théorie. Attention : avant de déclarer que le régulateur est hors service,
vérifier que le montage est conforme. Pour cela, il faut procéder à une:
· Vérification de l'alimentation (avant le régulateur).
· Vérification du pont diviseur de tension de régulation.
· Vérification de la charge.
Placer le régulateur à vide, vérifier, puis charger par une résistance de charge extérieure R à calculer, pour simuler
la charge présentée par le circuit alimenté.
CONCLUSIONS SUR LES REGULATEURS DE TENSION
Ils tombent très rarement en panne. Rechercher le plus souvent une panne ailleurs.
Page : 5
9 - Liaisons - connexions :
En matière de liaisons il faut distinguer
· Liaisons fixes ( pistes de circuits imprimés, ... )
· Liaisons mobiles ou semi-mobiles ( câbles, peignes, cordons, nappes... ) qui sont amenés à se
déplacer lors de l'utilisation normale. (déplacement d'une partie du montage, câble secteur …)
a) Cas des liaisons fixes
· Elles sont sensibles à certaines déformations mécaniques ( les actions sur les touches ), le circuit peut
se fendre et couper le cuivre ( épaisseur : 35 μm )
· Elles sont sensibles à la corrosion, oxydations ... le cuivre peut se couper par action chimique avec le
temps, l'humidité ... Rarement : projection d'étincelle peut occasionner un ou des courts-circuits.
b) Cas des liaisons mobiles ou semi-mobiles
· Des déformations périodiques peuvent casser le fil surtout rigide à l'endroit du pli.
· Elles peuvent aussi entraîner un court-circuit si usure de l'isolant. Ce genre de panne peut être
capricieux et sembler fonctionner dans certaines " positions ".
CONCLUSIONS SUR LES LIAISONS - CONNEXIONS
Coupure ou court circuit par action mécanique ou chimique. Souvent intermittente.
10 - Transistor :
On distingue deux sortes de transistors totalement incompatibles : NPN et PNP
Collecteur
Emetteur
Base
Collecteur
Emetteur
Base
N P N
Collecteur
Emetteur
Base
Collecteur
Emetteur
Base
P N P
Les jonctions BE et CB sont des diodes parfaites. La panne, la plus fréquente des transistors de puissance c'est
le court-circuit entre Collecteur et Emetteur qui très souvent entraîne une consommation dangereuse de
l'alimentation. La même panne arrive parfois aux transistors petits signaux.
CONCLUSIONS SUR LES TRANSISTORS
Modifications de caractéristiques après un échauffement anormal
Voici les quelques mesures faciles à réaliser sur un transistor, qui doit être démonté, en tout cas débranché des
circuits environnants qui peuvent fausser les mesures.
On doit établir un tableau, qui mentionne les bornes utilisées, les polarités, les statuts.
Page : 6
Ce tableau, confronté aux modèles PNP et NPN connus, doit permettre de retrouver:
· Le type (PNP, NPN) du transistor.
· La position de la BASE. Collecteur et émetteurs étant "symétriques", on ne peut que faire des
suppositions à leur sujet.
La conduction a lieu sur la base, en 3.
La polarité est "+"sur la base:
c'est un NPN.
Mesures pratiquées en « test diodes »
OFL = overflow=débordement
Sur les transistors de puissance, le collecteur est souvent au boîtier ou au radiateur.
La conduction a lieu sur la base, en 1.
La polarité est "-"sur la base:
c'est un PNP.
11 - Circuits intégrés logiques
Ils comportent deux types de broches :
· Des entrées sur lesquelles on fixe ou on modifie les niveaux,
· des sorties qui déterminent ( fixent ) les niveaux. Elles sont capables de fournir du courant ( par
exemple au niveau haut ), ou absorber du courant ( par exemple au niveau bas ).
Les entrées subissent les niveaux et doivent pouvoir, en général, rester neutres : forte impédance d’entrée.
En logique, il faut, à l’oscilloscope observer les niveaux de sortie et les entrées, en essayant de vérifier les tables
de vérité. Toutes les pannes y sont possibles :
· entrée détruite qui fixe un niveau haut ou bas ou intermédiaire,
· sortie détruite qui fixe un niveau haut ou bas ou intermédiaire.
Attention : certains opérateur multiples, tels que 4 NOR à 2 entrées par exemple. Si un seul opérateur est en
panne, il faut changer le boîtier. Il faut donc procéder à l’essai des 4 opérateurs s’ils sont utilisés.
Dans tous les cas, il faut vérifier l’alimentation en premier. Les niveaux logiques doivent être francs. Une
entrée en zone d’indétermination présente un danger. Si cela arrive, il faut s’assurer que c’est normal.
Il est utile, parfois, d’isoler des sorties en plaçant des « charges » d’isolation.
12 - Circuits intégrés linéaires ( AOP )
Généralement, ils amplifient une différence de tension entre entre e+ et e- ( e ).
Si e > 0 alors VS = + VSAT, et si e < 0 alors VS = - VSAT
Pratiquer des mesures à l’oscilloscope, qui permettent de voir certains parasites. Là également, vérifier les
alimentations en premier. Mesurer e pour savoir si VS semble conforme.
1 2 3
Tableau 2
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Passe
636mV Passe
622mV
OFL
OFL
OFL
OFL
3
3
3
3
2
2
2
1
1
1
Mesure Statut
1 2
E C B
Tableau 1
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Bloqué
Passe
616mV Passe
605mV
OFL
OFL
OFL
OFL
3
3
3
3
2
2
2
1
1
1
Mesure Statut
1 2
B C E
mercredi 19 octobre 2016
Formatage du mobile nokia by gsm tunisia
Comment formater un mobile nokia ? Pour formater un mobile nokia vous
devez connaître le numéro de sécurité de votre portable nokia (par défaut c’est
: 12345).
On peut formater un portable nokia par deux méthodes :
Attendez jusqu’ au démarrage de votre mobile.
Note : le formatage du mobile efface tout les données stocké sur le portable et non de la carte mémoire.
Cliquez sur oui puis il vous demande de taper le code verrou, si vous n’avez jamais changer ce code tapez 12345 puis cliquez sur Ok
Le téléphone se rallumera, et voila votre mobile est formaté
On peut formater un portable nokia par deux méthodes :
Formatage du mobile sans mot de passe.
Eteniez votre mobile puis cliquez un clique enfoncé sur les touches suivantes ( 3 + raccrocher + * ) puis allumez votre mobile Nokia en maintenant tout les touches ( 3 + raccrocher + * ).Attendez jusqu’ au démarrage de votre mobile.
Note : le formatage du mobile efface tout les données stocké sur le portable et non de la carte mémoire.
Formatage du mobile avec le mot de passe.
Tapez sur votre portable *#7370# ou *#7780# vous allez voir un message (restaurer config. Initiale du téléphone ? le téléphone se rallumera)Cliquez sur oui puis il vous demande de taper le code verrou, si vous n’avez jamais changer ce code tapez 12345 puis cliquez sur Ok
Le téléphone se rallumera, et voila votre mobile est formaté
أساسيات صيانة الهاتف الجوال
للصيانة هناك اساسيات يجب معرفتها :
1- معرفة أسماء القطع وعمل كل قطعه
2-خريطة التوصيلات يعنى كل قطعه جايه من وين ورايحه وين بالضبط.. وعلى فكرة القطع واحدة في اى جهاز محمول بس ممكن الشكل يختلف من نوع لأخر..
* اسماء القطع بالتسميات العلمية *
1- ساوفيلتر : هو منقي للأشاره حتى توصل الجهاز صافيه وواضحه دون تأثير عوامل الجو عليها أو ماشابه
2- دوبليكس : وحده تحكم رئيسيه للإشاره بالجهاز وتسبب عدم وجود الشبكه والبعض يسميها أنتينا سويتش أو السجنل
3- مفتاح التشغيل : وله أربع أطراف 2 شغالين و2 تثبيت له على البورد ويسبب عدم تشغيل الجهاز !!
4- باور امبليفير : وحده تحكم في تكبير وتعظيم الإشاره في الجهاز لحد معين ويسبب عدم وجود الشبكه دائما أو البطاريه تفرغ بسرعه أو الجهاز يفصل أثناء الأتصال ومكتوب عليه pf والبعض يسميه PA وهو طبعاً أختصار لأسمه
5- الهاجر أو ال hagarRF كما يقولون عنه ويسبب عدم وجود الشبكه أو يسبب عدم تشغيل الجهاز تماما ويطلق عليه بالأنجليزي HAGAR6- VCO
6- وهو مذبذب ويسبب أيضا عدم وجود الشبكه أو التقطيع في صوت السماعه أثناء الأتصال ومكتوب عليه دائما FDK ودائما شكله معدني في نوكيا أو غيره من الاجهزه
7- السي كونت أو ال COONT وهي وحده التحكم الأساسيه في دائره الباور الكهربائيه بالجهاز ككل ويسبب عدم تشغيل الجهاز أو التهنيق أو التخريب أو الكونتاكنت سيرفيس أو عدم وجود الشبكه ودائما يوجد في وسط الجهاز
8- مقاومه الشاحن
9 - الشيبس CHAPS وهي وحده التحكم في تنظيم الشحن داخل الجهاز ومنه للبطاريه وهو الرابط أيضا بين البطاريه والجهاز بعد أنتهاء الشحن ويسبب عدم شحن الجهاز أو التفريغ السريع للبطاريه وما الى ذلك
10- البروسيسور أو ال MAD مخ وعقل إلكتروني في الجهاز ولو فيه مشكله ولو بسيطه قول الجهاز غير قابل للتصليح (بيباي) يعني نغير البورد ولا يمكن تبديله أبدا !!
والآن مع دراسه تفصيليه لصيانه الجهاز المحمول:
يتكون الجهاز المحمول من عدة أجزاء رئيسيه :
1) جسم كامل ( أمامى - خلفى )
2) شاشة ( من طبقتين بينهما ماده عضوية )
3) سماعة
4) بطارية ( نيكل أو ليثيوم )
5) ميكروفون
6) بورد ( ماذر بورده ) تحتوى على مجموعة دوائر النظام ( تتكون من سبع طبقات ) ========================================
نبذه عامه مختصرة عن بعض دوائر النظام:
أولا دائرة التشغيل : ( مجموعة مقاومات فيوزية - مجموعة مقاومات عادية - دايود - مكثف - ترانزستور -
وآي سى التشغيل ) .
ثانيا دائرة الشبكة : ( هوائى - باور أمبليفير - مجموعة فلاتر - وحدة الكريستال - آر أف ).
ثالثا دائرة الشحن : ( سوكيت الشحن - مقاومة فيوزية - مقاومة عادية - آى سى - بطارية ) .
رابعا دائرة الكمبيوتر : ( وحدة رام - فلاش روم - بروسيسور - أ أبروم ) .
---------------------------------------------------------------------------------
المقاومة الفيوزية : لها طرفين فقط ولونها بنى ووظيفتها مقاومة شدة التيار المار بجميع دوائر الجهاز .
المقاومة العادية : لها طرفين فقط ولونها أزرق أو أسود وتلفها يمكن أن يسبب مشا كل فى الجهاز .
الدايود : له طرفين فقط ولونه أسود وتوجد عليه علامة تحدد اتجاه مرور التيار .
المكثف : له طرفين فقط ولونه أصفر وتوجد عليه علامة تحدد اتجاه التيار ومن بعد العلامة يخرج التيار متردد .
الترانزستور : له ثلاثة أطراف غالبا ولونه أسود وتلفه يسبب مشاكل دائما .
الزينر : له أربع أو خمس أطراف ولونه أسود وتلفه يسبب مشاكل دائما .
الكريستال : لها أربع أطراف دائما ولونها ذهبى أو فضى أو سوداء .
الفيلتر : له أكثر من أربعة أطراف وشكله معدنى أو أبيض بلاستيك .
و لها عدد كبير من ألاطراف وشكلها أسود دائما ووظيفتها الاحتفاظ بالبياناتواسترجاعها عند الطلب
الذاكره الرام (Ram) : هذا المكون هو الذى يقوم بترجمة البيانات التى تم تخذينها فى الذاكرة وتسليمها الى البروسيسور .
الفلاش روم (Rom) : هذا المكون له أكبر عدد من ألاطراف على البورد وهو الذى ينظم جميع العمليات المنطقية وغيرها ( Cpu) البروسيسور
ولذلك يعتبر ( المخ ) المشغل للجهاز فاذا أصابه تلف أو خلل يجعل الجهاز لا يعمل مطلقا .
( E Eprom ) : هذا المكون يعتبر احدى أنواع الذاكرة التى يمكن التغير فيها من قبل المستخدم للجهاز أو أحد المتخصصين ( E Eprom )
مثل التوكيلات أو متخصصين الصيانة ( فهو الذى يخزن عليه جميع شفرات الجهاز أو الشفرات الدولية ) وتلفه يسبب مشاكل دائما وهو الذى يقوم بتنشيط الاشارة وتلفه يسبب عدم وجود شبكة دائما .(power Amplifier)
======================
المكون Rf - Rx - Tx : هذا المكون له دور هام جدا فى دائرة الشبكة فهو الذى يقوم بترجمة الاشارة التى يستقبلها الى دائرة السماعة وأيضا يقوم بترجمة الاشارة التى يرسلها من دائرة المايك .
فاذا حدث أى خلل أو تلف فى هذا المكون يسبب مشاكل عدم وجود شبكة أو شبكة ضعيفة .
وهذا المكون يتكون من جزئين ( جزء مرسل و جزء مستقبل ) وهما اما أن يكونا متلازمين أو منفصلين على الماذر بورد ، ويوجد بجانب كل جزء منهم مجموعة الفلاتر الخاصة بتنقية الاشارة لها .
++
المكون : (Rf Power Detector ) : هذا المكون له دور هام جدا ويسبب مشكلة بالجهاز وهي الفصل أثناء الارسال ، ويوجد فى أجهزة نوكيا وشكله يشبه الترانزستور ولكنه يحتوى على طرف أرضي زائد .
++
المكون : RX - Tx Combiner : هذا المكون يسبب مشاكل عدم وجود شبكة أو مشكلة الجهاز يفصل أثناء الارسال ، ويوجد فى أجهزة نوكيا وشكله معدنى عادي .
المكون (Crystal) : ولها أربعة أطراف(power) الكريستالة هى التى تقوم بالتنقية والمزج بين الأشارة منهم اثنان فقط يقيسان ، فأذا قاس جميع الأطراف معناها ( تالفة ) أو فى طريقها للتلف .
ووظيفة هذه الكريستالة واضحة ، ولذلك أذا تلفت تسبب مشاكل شبكة ومشكلة الجهاز لا يعمل على الأطلاق!!
المكون (Audio I-c) : هذا المكون له دور هام جدا ، فهو الذى يتحكم فى الصوت أثناء الارسال والاستقبال و يسبب مشاكل فى الصوت ، ويسبب أيضا مشاكل عدم وجود شبكة فى الجهاز .
=================================
شرح طرق القياس السليمه على الماذر بورد (البورده) :
- يتم قياس كل طرف من أطرافه مع ألارضي على شورت ، فاذا قاس طرفين متجاورين i-c Power) أو أكثر على شورت فهذا معناه ( لا يعمل أو خلل ) .
المكثف : المكثف الذى يقيس على شورت ( تالف) ، ولابد أن يقيس من الناحيتين .
الدايود : الدايود الذى يقيس على شورت ( سليم ) ، ولابد أن يقيس من ناحية واحدة فقط .
المقاومة : المقاومة التى تقيس على شورت ( سليمة ) ، ولو كانت تالفة يمكن اغلاقها
الزينر : نوضع سالب الأفو على الطرف الذى فى المنتصف ، فاذا قاس شورت مع باقى الأطراف معناها (سليم ) .
- نوضع طرفى الافو على طرفى المفتاح ثم نضغط على المفتاح فاذا ارتفع مفتاح المؤشر باور, ثم أنخفض معناها ( سليم ) ، وهذه هى طريقة قياس أى مفتاح .
* الشاشه ومكوناتها وطرق صيانتها *
ان الشاشة بصفة عامة عبارة عن طبقتان زجاجيتان ويوجد بينهما سائل عضوى ، بحيث أذا توجهت اليه اشارة تجمع هذا السائل حول الأشارة فى شكل نقط . وأذا أصاب هذه الشاشة كسر أو تعرض السائل الى الهواء فقد يصيبها التلف . ووجود خطا فى الشاشة معناه انحلال فى مزيج السائل العضوى وللعلم ممكن معالجته .
يجب توضيح ان اغلب عيوب الصيانه متمثله فى :
باور -شحن -شبكه- صوت ( سماعه او مايك)- جرس او فيبريشن وهذه ما تسمى بالعيوب الشائعه.. كما يجب توضيح ان الكوتاكت سيرفس يعمل مع مراعاة الفرق بين الكونتاكت الصريح هو الذى يكتب كونتاكت سيرفس فى منتصف الشاشه سواء مظلم او منور اما الكونتاكت الغير صريح هوالذى ياتى بدون داتا على الشاشه
اولا الجهاز الميت انواع( الفاصل باور ) منقول لل Dark Flash
1. مات بسبب سقوطه في الماء
2.مات بدون سبب
3. وقع منك وما شابه ذلك
وهذه بعض الايسيهات التى يجب معرفتها والتى تكن مسؤله عن عيب الباور
كرستاله الباور . السيكونت . الفلاش. الرام .الهاجر-البروسيسور
بالنسبه للثلاث حالات حاول تجرب سوفت وير في البدايه,ولكن في حاله سقوطه في الماء يجب اولا نزع البطاريه من الجهاز وتفكيك الجهاز وغسل البورد بسائل تنظيف مثل البترول ( البنزين) او السيبرتو
ثم افحص الماذر بورد بدقه لكي تري هل البورد فقدت قطعه من القطع التي عليها مثل المقاومات والأيسيهات,,اذا كانت فقدت احدي القطع قم بتبديلها ثم معادوه تجربه السوفت وير من جديدمع العلم انه يوجد العديد من القطع التي اذا تلفت لا يمكن ان يشتغل الجهاز الأ بأستبدالها!! مثل كرستاله الباور . السيكونت . الفلاش. الرام .الهاجر
وفي النهايه احب بس اقول ان الباور هذ بحر غزيــر فعشان تتعلمه لازم تصبر وتتابعنا
ويتم تكمله التعامل مع العيوب الاخرى فى البوست المبين ادناه....
*********
*الخطوه الأولى في تعلم الصيانه:
الأساسيات و الأدوات المطلوبه :
1- كاويه لحام.
2- فلكس ( ماده تساعد على أنصهار سلك اللحام وهي مهمه جدا ).
3- هوت إير.
4-مفكات .
5- ملاقط .
6- سلك لحام
7- أسلاك معزوله.
8- أفوميتر. (أفوميتر تمثيلي و أفوميتر رقمي)
======
المهـارات المطلوبـه للصيانــه :
يجب على كل شخص مبتديء في الصيانه ان يقوم ببعض الخطوات قبل مباشرته العمل لكي يكتسب الخبرة المطلوبه لتفادي الخطا قدر الامكان .
اولا معرفة استخدام الكاويه و الهوت إير لاننا نتعامل مع قطع حساسه و صغيره جدا و هذا لا ياتي الا بالممارسه و السبيل الى ذلك هو شراء اجهزه مشطوبه و التدرب على الفك و التركيب من خلالها
ابدا بالقطع الكبيره .
أستخدام الكاويه:
يفضل عند استخدام الكاوي ان يكون مرفق بـالفلكس و السفنجه المبتله الخاصة به لان الكاوي يجب ان يكون نظيفا و هذه هي الادوات التي تساعد على تنظيفه طبعا هناك خطا شائع ان راس الكاوي هو الذي يستخدم و هذا خطا كبير الجوانب الخاصه براس الكاوي هي التي نستخدمها في عملنا لان راس الكاوي لا يحتوي على الحراره المطلوبه طبعا عند تركيب اي قطعه بالكاوي يجب اولا تحديد المنطقه التي سنستخدم عليها الحراره لان القطع حساسه و ممكن ان تتلف ويجب ان تكون حرارة الكاوي مناسبه قبل الاستخدام
اذا كانت القطعه التي سنعيد لحامها ستركب مكان قطعه سابقه فمن الطبيعي ان تكون المنطقه التي سنركب عليها القطعه الجديده تحتوي على القصدير و هنا من الضروري اعادة تنظيفه على البورد بالكاوي و يكون ذلك بتمرير الكاوي عليها حتى يتغير لونها الى لون لامع و ذلك لتحقيق التلامس المطلوب مع القطعة الجديده .
يجب مراعات تركيب القطعه بمكانها الصحيح لان اي خطا بالقياس و لو كان بسيطا من الممكن ان يحدث تضارب بالتلامس بين اقدام القطعه و القاعده الموجوده على البورد مما يودي الى عدم عمل القطعه المركبه
اذا كانت القطعه تحتوي على اقدام كثيره يفضل قبل المباشره بالتركيب تثبيت بقدم من الاقدام القطعه بعد مراعة القياسات الصحيحه و بالتالي ستكون هذه القدم نقطة ارتكاز طبعا اعادة اللحام ستكون بشكل افقى
و هذا يختلف من قطعة لاخرى هذا كله اذا كانت كمية القصدير الموجوده على البورد كافيه للحام .
اما اذا كانت كمية القصدير الموجوده على البورد لا تكفي هنا مرحله حساسه جدا و يجب توخي الحذر و التدريب على الاجهزه المشطوبه قبل المباشره بالعمل لان اي خطا قد تكون العواقب غير محسوبه له
طريقة وضع القصدير يجب ان يكون سلك القصدير رفيع جدا و هذه اهم نقطه ان السلك الذي يستخدمه فنيو الاجهزة النقاله في عملهم سلك رفيع جدا يختلف عن سلك القصدير المتعارف عليه العمليه تكون كالتالي:
وأكرر( تحتاج الى ممارسه قبل البدء بالعمل):
اذا كان البورد خالي من القصدير نهائيا و هذا نادرا ما يحدث الا اذا كان البورد يركب لاول مره نقوم بتسخين النحاسه التي نريد تركيب علها القطعه من خلال الكاوي مع مراعات عدم وضع الكاوي علها لفتره طويله كي لا تتلف و من ثم نقوم بوضع طرف سلك القصدير عليها و هي تسخن بالكاوي طبعا القصدير سيلحق المنطقه الساخنه يجب مراعاة عدم الاكثار من القصدير و هذا لا يتم الا بالممارسه و يجب استخدام الفلكس و مراعات ان الكاوي نظيف طبعا بعد القيام بهذه الخطوه تكون النحاسه قد حصلت على القصدير
اكرر هذه الخطوه لا تستعمل الا نادرا لان النحاسه يفترض بها ان تكون تحتوي على قصدير و اذا كانت تحتوي على قصدير نكتفي بتنظيفها بالكاوي .
عملية التركيب بالكاوي يجب ان تكون يشكل افقي و التركيب يكون باطراف الكاوي وليس براسه .
أستخدام الهوت إير ( هيت جن ):
الهيت جن هو عباره عن مسدس تسخين ينفث الهواء الساخن و يستخدم في فك و تركيب القطع التي لا يستطيع الكاوي ان يقوم بفكها او تركيبها و استخدام الهيت جن يتطلب حذر اكبر بعشرات المرات من الحذر اللازم للكاوي لان الخطا هنا يعني دمار الجهاز باكمله يجب مراعات ان ضغط الهواء الخارج من الهيت جن قليل جدا مع مراعات ان تكون الحراره مرتفعه لكن ليس بشكل كبير كي لا تضرب القطعه طبعا هذه العيارات تختلف حسب نوع الهيت جن المستخدم و يمكن الحصول على هذه العيارات من البائع الذي يبيع الهيت جن .
يجب ان تكون اليد عاموديه في استخدام الهيت جن و ذلك لتفادي تطاير القطع المجاوره
( اليد العاموديه هي اهم شيء في استخدام الهيت جن )
طبعا عند الفك و التركيب يجب استخدام الملقط و عند التركيب يجب مراعاة امساك القطعه من اعلى منطقه ممكن فيها و ذلك لتامين اكبر تلامس ممكن بين القطعه و البورد يجب ان يكون البورد ثابت و مراعات المهاره في استخدام الملقط وعند فك القطعه بالهيت جن يجب مراعات امساك القطعه بواسطة الملقط دون سحبها وننتظر حتي يكون القصدير قد تغير لونه و اصبح سائل ثم نقوم بالسحب و ذلك لتفادي تلف القطعه.
في القطع الكبيره يجب مراعاة تصليط الحراره بشكل متساوي على كل القطعه كي تتم عملية الفك بنجاح
مع الاحتفاظ باليد عاموديه لكي لا تتطاير القطع المجاوره .
+++++
يتبــــع بدووون تعـــب
أستخدام الأفوميتر ( المساعد الاول لفني الصيانه في كشف الاعطال ) :
إن اتقان استعمال الافوميتر هو بحد ذاته معرفة لمعظم الاعطال الممكنه فهو يمكن الفني من تتبع الخطوط الداخليه للبورد و معرفة مكان الفصل الذي من الممكن ان يسبب بعض الاعطال و هو يكشف بعض القطع المعطلة ايضا مثل الترانزستورات التي تنظم الشحن فهو يكشف عطلها بكل سهوله و يتتبع مسار كل الخطوط طبعا لتتبع الخطوط بشكل صحيح يجب ان يكون لدا الفني علم مسبق بالتوصيلات الصحيحة لها قبل العطل يعني ان تكشف الخطوط قبل العطل على جهاز يعمل و تدوينها حتى اذا جاء جهاز معطل استخدم الافوميتر على اساس المعلومات المدونه لكشف العطل .
الأسلاك المعزوله:
تستخدم الاسلاك المعزوله بشكل كبير في مجال الصيانه طبعا هذه الاسلاك المعزوله تستعمل غالبا لعمل توصيلات خارجيه فيما لو تم الكشف بواسطة الاوفميتر عن التوصيلات الداخليه المعطله تستعمل الاسلاك المعزوله كتوصيلات بديله و هي تلعب دور كبير في تصليح معظم الاعطال اذا اتقن استخدام الاوفميتر معها طبعا هذه الاسلاك متوفره في كل مكان و من الممكن الحصول عليها بفك اي ملف خربان كملف الشاحن او ملف السماعه او ملف المحوله طبعا اطراف السلك عندما يقص لا تكون معزوله لكن لنضمن ان تلامس اطرافه الغير معزوله القطعه المراده نقوم بتمرير الكاوي و القصدير بشكل قليل على الاطراف فقط لنضمن حصول التلامس مع القطع المراده طبعا كمية القصدير يجب ان تكون قليله جدا و فقط على نهاية الطرف حتى لا يتم تلامس مع قطع لا نريد توصيلها مع السلك يجب اختيار الاسلاك من النوع الرفيع جدا و القوي بنفس الوقت و يجب ان تكون مرنه سهلة الطي لاننا نحتاج ان نمررها داخل اماكن دقيقه و حساسه فالمرونه مطلوبه لكي تسهل التعامل معها .
============
ملاحظات:
فحص الجرس و السماعه و الترانزستور و الرجاج و المايكرفون يتم من خلال الأفوميتر .
طبعا يجب مراعات ان البورد نظيف قبل المباشره بتصليح اي عطل لان العطل قد يكون ناتج عن اتساخ البورد .
السماعه عادة يكون الخط السالب و الموجب التابعان لها متصلان بمكثفات و في الغالب عطل السماع ينتج عن انقطاع التوصيلات الداخليه للسماعه مع المكثف في هذه الحاله نقوم بتوصيل سلك معزول من اي نقطة ما تزال موصوله مع طرف السماعه المراد توصيله الى المكثف مباشره عندها ينتهي العطل طبعا هذا اذا كانت السماعه غير تالفه و نفس الشيء ينطبق على الميكرفون طبعا اذا كان الجهاز من نوع لم تصلحه قبل الان يجب ان تحضر جهاز شغال و تبدا بمقارنة التوصيلات الداخليه عبر الاوفميتر و عند وجود اختلاف تكون قد و صلت لسبب العطل هذه فقط اذا كان العطل ناتج عن فصل بالتوصيلات الداخليه.
قواعد مفيده عامه :
من الممكن ان نواجه عطل معين لجهازين من نفس النوع و مشتركين في نفس العطل لكن ليس بالضروره ان يكون المسبب واحد لان العطل الواحد ينتج عن اكثر من مسبب لذلك على الفني ان يتعامل مع كل جهاز و عطل حسب ظروف ذلك الجهاز و الحالة التي هو عليها يعني ان لا يعتمد طريقة واحده لإصلاح عطل معين كقاعده عامه .
على العموم هناك مجموعه من الاعطال تشترك في نفس المسببات في معظم الاجهزه لاكن هذا ليس شرط
عليك ان تتعامل مع كل جهاز على حدى مع الاخذ بعين الاعتبار الاعطال التي قد تكون مشتركه من قبل باقي الأجهزه .
وفي الختام أتمنى ان يستفيد منه الجميع بأذن الله.
1- معرفة أسماء القطع وعمل كل قطعه
2-خريطة التوصيلات يعنى كل قطعه جايه من وين ورايحه وين بالضبط.. وعلى فكرة القطع واحدة في اى جهاز محمول بس ممكن الشكل يختلف من نوع لأخر..
* اسماء القطع بالتسميات العلمية *
1- ساوفيلتر : هو منقي للأشاره حتى توصل الجهاز صافيه وواضحه دون تأثير عوامل الجو عليها أو ماشابه
2- دوبليكس : وحده تحكم رئيسيه للإشاره بالجهاز وتسبب عدم وجود الشبكه والبعض يسميها أنتينا سويتش أو السجنل
3- مفتاح التشغيل : وله أربع أطراف 2 شغالين و2 تثبيت له على البورد ويسبب عدم تشغيل الجهاز !!
4- باور امبليفير : وحده تحكم في تكبير وتعظيم الإشاره في الجهاز لحد معين ويسبب عدم وجود الشبكه دائما أو البطاريه تفرغ بسرعه أو الجهاز يفصل أثناء الأتصال ومكتوب عليه pf والبعض يسميه PA وهو طبعاً أختصار لأسمه
5- الهاجر أو ال hagarRF كما يقولون عنه ويسبب عدم وجود الشبكه أو يسبب عدم تشغيل الجهاز تماما ويطلق عليه بالأنجليزي HAGAR6- VCO
6- وهو مذبذب ويسبب أيضا عدم وجود الشبكه أو التقطيع في صوت السماعه أثناء الأتصال ومكتوب عليه دائما FDK ودائما شكله معدني في نوكيا أو غيره من الاجهزه
7- السي كونت أو ال COONT وهي وحده التحكم الأساسيه في دائره الباور الكهربائيه بالجهاز ككل ويسبب عدم تشغيل الجهاز أو التهنيق أو التخريب أو الكونتاكنت سيرفيس أو عدم وجود الشبكه ودائما يوجد في وسط الجهاز
8- مقاومه الشاحن
9 - الشيبس CHAPS وهي وحده التحكم في تنظيم الشحن داخل الجهاز ومنه للبطاريه وهو الرابط أيضا بين البطاريه والجهاز بعد أنتهاء الشحن ويسبب عدم شحن الجهاز أو التفريغ السريع للبطاريه وما الى ذلك
10- البروسيسور أو ال MAD مخ وعقل إلكتروني في الجهاز ولو فيه مشكله ولو بسيطه قول الجهاز غير قابل للتصليح (بيباي) يعني نغير البورد ولا يمكن تبديله أبدا !!
والآن مع دراسه تفصيليه لصيانه الجهاز المحمول:
يتكون الجهاز المحمول من عدة أجزاء رئيسيه :
1) جسم كامل ( أمامى - خلفى )
2) شاشة ( من طبقتين بينهما ماده عضوية )
3) سماعة
4) بطارية ( نيكل أو ليثيوم )
5) ميكروفون
6) بورد ( ماذر بورده ) تحتوى على مجموعة دوائر النظام ( تتكون من سبع طبقات ) ========================================
نبذه عامه مختصرة عن بعض دوائر النظام:
أولا دائرة التشغيل : ( مجموعة مقاومات فيوزية - مجموعة مقاومات عادية - دايود - مكثف - ترانزستور -
وآي سى التشغيل ) .
ثانيا دائرة الشبكة : ( هوائى - باور أمبليفير - مجموعة فلاتر - وحدة الكريستال - آر أف ).
ثالثا دائرة الشحن : ( سوكيت الشحن - مقاومة فيوزية - مقاومة عادية - آى سى - بطارية ) .
رابعا دائرة الكمبيوتر : ( وحدة رام - فلاش روم - بروسيسور - أ أبروم ) .
---------------------------------------------------------------------------------
المقاومة الفيوزية : لها طرفين فقط ولونها بنى ووظيفتها مقاومة شدة التيار المار بجميع دوائر الجهاز .
المقاومة العادية : لها طرفين فقط ولونها أزرق أو أسود وتلفها يمكن أن يسبب مشا كل فى الجهاز .
الدايود : له طرفين فقط ولونه أسود وتوجد عليه علامة تحدد اتجاه مرور التيار .
المكثف : له طرفين فقط ولونه أصفر وتوجد عليه علامة تحدد اتجاه التيار ومن بعد العلامة يخرج التيار متردد .
الترانزستور : له ثلاثة أطراف غالبا ولونه أسود وتلفه يسبب مشاكل دائما .
الزينر : له أربع أو خمس أطراف ولونه أسود وتلفه يسبب مشاكل دائما .
الكريستال : لها أربع أطراف دائما ولونها ذهبى أو فضى أو سوداء .
الفيلتر : له أكثر من أربعة أطراف وشكله معدنى أو أبيض بلاستيك .
و لها عدد كبير من ألاطراف وشكلها أسود دائما ووظيفتها الاحتفاظ بالبياناتواسترجاعها عند الطلب
الذاكره الرام (Ram) : هذا المكون هو الذى يقوم بترجمة البيانات التى تم تخذينها فى الذاكرة وتسليمها الى البروسيسور .
الفلاش روم (Rom) : هذا المكون له أكبر عدد من ألاطراف على البورد وهو الذى ينظم جميع العمليات المنطقية وغيرها ( Cpu) البروسيسور
ولذلك يعتبر ( المخ ) المشغل للجهاز فاذا أصابه تلف أو خلل يجعل الجهاز لا يعمل مطلقا .
( E Eprom ) : هذا المكون يعتبر احدى أنواع الذاكرة التى يمكن التغير فيها من قبل المستخدم للجهاز أو أحد المتخصصين ( E Eprom )
مثل التوكيلات أو متخصصين الصيانة ( فهو الذى يخزن عليه جميع شفرات الجهاز أو الشفرات الدولية ) وتلفه يسبب مشاكل دائما وهو الذى يقوم بتنشيط الاشارة وتلفه يسبب عدم وجود شبكة دائما .(power Amplifier)
======================
المكون Rf - Rx - Tx : هذا المكون له دور هام جدا فى دائرة الشبكة فهو الذى يقوم بترجمة الاشارة التى يستقبلها الى دائرة السماعة وأيضا يقوم بترجمة الاشارة التى يرسلها من دائرة المايك .
فاذا حدث أى خلل أو تلف فى هذا المكون يسبب مشاكل عدم وجود شبكة أو شبكة ضعيفة .
وهذا المكون يتكون من جزئين ( جزء مرسل و جزء مستقبل ) وهما اما أن يكونا متلازمين أو منفصلين على الماذر بورد ، ويوجد بجانب كل جزء منهم مجموعة الفلاتر الخاصة بتنقية الاشارة لها .
++
المكون : (Rf Power Detector ) : هذا المكون له دور هام جدا ويسبب مشكلة بالجهاز وهي الفصل أثناء الارسال ، ويوجد فى أجهزة نوكيا وشكله يشبه الترانزستور ولكنه يحتوى على طرف أرضي زائد .
++
المكون : RX - Tx Combiner : هذا المكون يسبب مشاكل عدم وجود شبكة أو مشكلة الجهاز يفصل أثناء الارسال ، ويوجد فى أجهزة نوكيا وشكله معدنى عادي .
المكون (Crystal) : ولها أربعة أطراف(power) الكريستالة هى التى تقوم بالتنقية والمزج بين الأشارة منهم اثنان فقط يقيسان ، فأذا قاس جميع الأطراف معناها ( تالفة ) أو فى طريقها للتلف .
ووظيفة هذه الكريستالة واضحة ، ولذلك أذا تلفت تسبب مشاكل شبكة ومشكلة الجهاز لا يعمل على الأطلاق!!
المكون (Audio I-c) : هذا المكون له دور هام جدا ، فهو الذى يتحكم فى الصوت أثناء الارسال والاستقبال و يسبب مشاكل فى الصوت ، ويسبب أيضا مشاكل عدم وجود شبكة فى الجهاز .
=================================
شرح طرق القياس السليمه على الماذر بورد (البورده) :
- يتم قياس كل طرف من أطرافه مع ألارضي على شورت ، فاذا قاس طرفين متجاورين i-c Power) أو أكثر على شورت فهذا معناه ( لا يعمل أو خلل ) .
المكثف : المكثف الذى يقيس على شورت ( تالف) ، ولابد أن يقيس من الناحيتين .
الدايود : الدايود الذى يقيس على شورت ( سليم ) ، ولابد أن يقيس من ناحية واحدة فقط .
المقاومة : المقاومة التى تقيس على شورت ( سليمة ) ، ولو كانت تالفة يمكن اغلاقها
الزينر : نوضع سالب الأفو على الطرف الذى فى المنتصف ، فاذا قاس شورت مع باقى الأطراف معناها (سليم ) .
- نوضع طرفى الافو على طرفى المفتاح ثم نضغط على المفتاح فاذا ارتفع مفتاح المؤشر باور, ثم أنخفض معناها ( سليم ) ، وهذه هى طريقة قياس أى مفتاح .
* الشاشه ومكوناتها وطرق صيانتها *
ان الشاشة بصفة عامة عبارة عن طبقتان زجاجيتان ويوجد بينهما سائل عضوى ، بحيث أذا توجهت اليه اشارة تجمع هذا السائل حول الأشارة فى شكل نقط . وأذا أصاب هذه الشاشة كسر أو تعرض السائل الى الهواء فقد يصيبها التلف . ووجود خطا فى الشاشة معناه انحلال فى مزيج السائل العضوى وللعلم ممكن معالجته .
يجب توضيح ان اغلب عيوب الصيانه متمثله فى :
باور -شحن -شبكه- صوت ( سماعه او مايك)- جرس او فيبريشن وهذه ما تسمى بالعيوب الشائعه.. كما يجب توضيح ان الكوتاكت سيرفس يعمل مع مراعاة الفرق بين الكونتاكت الصريح هو الذى يكتب كونتاكت سيرفس فى منتصف الشاشه سواء مظلم او منور اما الكونتاكت الغير صريح هوالذى ياتى بدون داتا على الشاشه
اولا الجهاز الميت انواع( الفاصل باور ) منقول لل Dark Flash
1. مات بسبب سقوطه في الماء
2.مات بدون سبب
3. وقع منك وما شابه ذلك
وهذه بعض الايسيهات التى يجب معرفتها والتى تكن مسؤله عن عيب الباور
كرستاله الباور . السيكونت . الفلاش. الرام .الهاجر-البروسيسور
بالنسبه للثلاث حالات حاول تجرب سوفت وير في البدايه,ولكن في حاله سقوطه في الماء يجب اولا نزع البطاريه من الجهاز وتفكيك الجهاز وغسل البورد بسائل تنظيف مثل البترول ( البنزين) او السيبرتو
ثم افحص الماذر بورد بدقه لكي تري هل البورد فقدت قطعه من القطع التي عليها مثل المقاومات والأيسيهات,,اذا كانت فقدت احدي القطع قم بتبديلها ثم معادوه تجربه السوفت وير من جديدمع العلم انه يوجد العديد من القطع التي اذا تلفت لا يمكن ان يشتغل الجهاز الأ بأستبدالها!! مثل كرستاله الباور . السيكونت . الفلاش. الرام .الهاجر
وفي النهايه احب بس اقول ان الباور هذ بحر غزيــر فعشان تتعلمه لازم تصبر وتتابعنا
ويتم تكمله التعامل مع العيوب الاخرى فى البوست المبين ادناه....
*********
*الخطوه الأولى في تعلم الصيانه:
الأساسيات و الأدوات المطلوبه :
1- كاويه لحام.
2- فلكس ( ماده تساعد على أنصهار سلك اللحام وهي مهمه جدا ).
3- هوت إير.
4-مفكات .
5- ملاقط .
6- سلك لحام
7- أسلاك معزوله.
8- أفوميتر. (أفوميتر تمثيلي و أفوميتر رقمي)
======
المهـارات المطلوبـه للصيانــه :
يجب على كل شخص مبتديء في الصيانه ان يقوم ببعض الخطوات قبل مباشرته العمل لكي يكتسب الخبرة المطلوبه لتفادي الخطا قدر الامكان .
اولا معرفة استخدام الكاويه و الهوت إير لاننا نتعامل مع قطع حساسه و صغيره جدا و هذا لا ياتي الا بالممارسه و السبيل الى ذلك هو شراء اجهزه مشطوبه و التدرب على الفك و التركيب من خلالها
ابدا بالقطع الكبيره .
أستخدام الكاويه:
يفضل عند استخدام الكاوي ان يكون مرفق بـالفلكس و السفنجه المبتله الخاصة به لان الكاوي يجب ان يكون نظيفا و هذه هي الادوات التي تساعد على تنظيفه طبعا هناك خطا شائع ان راس الكاوي هو الذي يستخدم و هذا خطا كبير الجوانب الخاصه براس الكاوي هي التي نستخدمها في عملنا لان راس الكاوي لا يحتوي على الحراره المطلوبه طبعا عند تركيب اي قطعه بالكاوي يجب اولا تحديد المنطقه التي سنستخدم عليها الحراره لان القطع حساسه و ممكن ان تتلف ويجب ان تكون حرارة الكاوي مناسبه قبل الاستخدام
اذا كانت القطعه التي سنعيد لحامها ستركب مكان قطعه سابقه فمن الطبيعي ان تكون المنطقه التي سنركب عليها القطعه الجديده تحتوي على القصدير و هنا من الضروري اعادة تنظيفه على البورد بالكاوي و يكون ذلك بتمرير الكاوي عليها حتى يتغير لونها الى لون لامع و ذلك لتحقيق التلامس المطلوب مع القطعة الجديده .
يجب مراعات تركيب القطعه بمكانها الصحيح لان اي خطا بالقياس و لو كان بسيطا من الممكن ان يحدث تضارب بالتلامس بين اقدام القطعه و القاعده الموجوده على البورد مما يودي الى عدم عمل القطعه المركبه
اذا كانت القطعه تحتوي على اقدام كثيره يفضل قبل المباشره بالتركيب تثبيت بقدم من الاقدام القطعه بعد مراعة القياسات الصحيحه و بالتالي ستكون هذه القدم نقطة ارتكاز طبعا اعادة اللحام ستكون بشكل افقى
و هذا يختلف من قطعة لاخرى هذا كله اذا كانت كمية القصدير الموجوده على البورد كافيه للحام .
اما اذا كانت كمية القصدير الموجوده على البورد لا تكفي هنا مرحله حساسه جدا و يجب توخي الحذر و التدريب على الاجهزه المشطوبه قبل المباشره بالعمل لان اي خطا قد تكون العواقب غير محسوبه له
طريقة وضع القصدير يجب ان يكون سلك القصدير رفيع جدا و هذه اهم نقطه ان السلك الذي يستخدمه فنيو الاجهزة النقاله في عملهم سلك رفيع جدا يختلف عن سلك القصدير المتعارف عليه العمليه تكون كالتالي:
وأكرر( تحتاج الى ممارسه قبل البدء بالعمل):
اذا كان البورد خالي من القصدير نهائيا و هذا نادرا ما يحدث الا اذا كان البورد يركب لاول مره نقوم بتسخين النحاسه التي نريد تركيب علها القطعه من خلال الكاوي مع مراعات عدم وضع الكاوي علها لفتره طويله كي لا تتلف و من ثم نقوم بوضع طرف سلك القصدير عليها و هي تسخن بالكاوي طبعا القصدير سيلحق المنطقه الساخنه يجب مراعاة عدم الاكثار من القصدير و هذا لا يتم الا بالممارسه و يجب استخدام الفلكس و مراعات ان الكاوي نظيف طبعا بعد القيام بهذه الخطوه تكون النحاسه قد حصلت على القصدير
اكرر هذه الخطوه لا تستعمل الا نادرا لان النحاسه يفترض بها ان تكون تحتوي على قصدير و اذا كانت تحتوي على قصدير نكتفي بتنظيفها بالكاوي .
عملية التركيب بالكاوي يجب ان تكون يشكل افقي و التركيب يكون باطراف الكاوي وليس براسه .
أستخدام الهوت إير ( هيت جن ):
الهيت جن هو عباره عن مسدس تسخين ينفث الهواء الساخن و يستخدم في فك و تركيب القطع التي لا يستطيع الكاوي ان يقوم بفكها او تركيبها و استخدام الهيت جن يتطلب حذر اكبر بعشرات المرات من الحذر اللازم للكاوي لان الخطا هنا يعني دمار الجهاز باكمله يجب مراعات ان ضغط الهواء الخارج من الهيت جن قليل جدا مع مراعات ان تكون الحراره مرتفعه لكن ليس بشكل كبير كي لا تضرب القطعه طبعا هذه العيارات تختلف حسب نوع الهيت جن المستخدم و يمكن الحصول على هذه العيارات من البائع الذي يبيع الهيت جن .
يجب ان تكون اليد عاموديه في استخدام الهيت جن و ذلك لتفادي تطاير القطع المجاوره
( اليد العاموديه هي اهم شيء في استخدام الهيت جن )
طبعا عند الفك و التركيب يجب استخدام الملقط و عند التركيب يجب مراعاة امساك القطعه من اعلى منطقه ممكن فيها و ذلك لتامين اكبر تلامس ممكن بين القطعه و البورد يجب ان يكون البورد ثابت و مراعات المهاره في استخدام الملقط وعند فك القطعه بالهيت جن يجب مراعات امساك القطعه بواسطة الملقط دون سحبها وننتظر حتي يكون القصدير قد تغير لونه و اصبح سائل ثم نقوم بالسحب و ذلك لتفادي تلف القطعه.
في القطع الكبيره يجب مراعاة تصليط الحراره بشكل متساوي على كل القطعه كي تتم عملية الفك بنجاح
مع الاحتفاظ باليد عاموديه لكي لا تتطاير القطع المجاوره .
+++++
يتبــــع بدووون تعـــب
أستخدام الأفوميتر ( المساعد الاول لفني الصيانه في كشف الاعطال ) :
إن اتقان استعمال الافوميتر هو بحد ذاته معرفة لمعظم الاعطال الممكنه فهو يمكن الفني من تتبع الخطوط الداخليه للبورد و معرفة مكان الفصل الذي من الممكن ان يسبب بعض الاعطال و هو يكشف بعض القطع المعطلة ايضا مثل الترانزستورات التي تنظم الشحن فهو يكشف عطلها بكل سهوله و يتتبع مسار كل الخطوط طبعا لتتبع الخطوط بشكل صحيح يجب ان يكون لدا الفني علم مسبق بالتوصيلات الصحيحة لها قبل العطل يعني ان تكشف الخطوط قبل العطل على جهاز يعمل و تدوينها حتى اذا جاء جهاز معطل استخدم الافوميتر على اساس المعلومات المدونه لكشف العطل .
الأسلاك المعزوله:
تستخدم الاسلاك المعزوله بشكل كبير في مجال الصيانه طبعا هذه الاسلاك المعزوله تستعمل غالبا لعمل توصيلات خارجيه فيما لو تم الكشف بواسطة الاوفميتر عن التوصيلات الداخليه المعطله تستعمل الاسلاك المعزوله كتوصيلات بديله و هي تلعب دور كبير في تصليح معظم الاعطال اذا اتقن استخدام الاوفميتر معها طبعا هذه الاسلاك متوفره في كل مكان و من الممكن الحصول عليها بفك اي ملف خربان كملف الشاحن او ملف السماعه او ملف المحوله طبعا اطراف السلك عندما يقص لا تكون معزوله لكن لنضمن ان تلامس اطرافه الغير معزوله القطعه المراده نقوم بتمرير الكاوي و القصدير بشكل قليل على الاطراف فقط لنضمن حصول التلامس مع القطع المراده طبعا كمية القصدير يجب ان تكون قليله جدا و فقط على نهاية الطرف حتى لا يتم تلامس مع قطع لا نريد توصيلها مع السلك يجب اختيار الاسلاك من النوع الرفيع جدا و القوي بنفس الوقت و يجب ان تكون مرنه سهلة الطي لاننا نحتاج ان نمررها داخل اماكن دقيقه و حساسه فالمرونه مطلوبه لكي تسهل التعامل معها .
============
ملاحظات:
فحص الجرس و السماعه و الترانزستور و الرجاج و المايكرفون يتم من خلال الأفوميتر .
طبعا يجب مراعات ان البورد نظيف قبل المباشره بتصليح اي عطل لان العطل قد يكون ناتج عن اتساخ البورد .
السماعه عادة يكون الخط السالب و الموجب التابعان لها متصلان بمكثفات و في الغالب عطل السماع ينتج عن انقطاع التوصيلات الداخليه للسماعه مع المكثف في هذه الحاله نقوم بتوصيل سلك معزول من اي نقطة ما تزال موصوله مع طرف السماعه المراد توصيله الى المكثف مباشره عندها ينتهي العطل طبعا هذا اذا كانت السماعه غير تالفه و نفس الشيء ينطبق على الميكرفون طبعا اذا كان الجهاز من نوع لم تصلحه قبل الان يجب ان تحضر جهاز شغال و تبدا بمقارنة التوصيلات الداخليه عبر الاوفميتر و عند وجود اختلاف تكون قد و صلت لسبب العطل هذه فقط اذا كان العطل ناتج عن فصل بالتوصيلات الداخليه.
قواعد مفيده عامه :
من الممكن ان نواجه عطل معين لجهازين من نفس النوع و مشتركين في نفس العطل لكن ليس بالضروره ان يكون المسبب واحد لان العطل الواحد ينتج عن اكثر من مسبب لذلك على الفني ان يتعامل مع كل جهاز و عطل حسب ظروف ذلك الجهاز و الحالة التي هو عليها يعني ان لا يعتمد طريقة واحده لإصلاح عطل معين كقاعده عامه .
على العموم هناك مجموعه من الاعطال تشترك في نفس المسببات في معظم الاجهزه لاكن هذا ليس شرط
عليك ان تتعامل مع كل جهاز على حدى مع الاخذ بعين الاعتبار الاعطال التي قد تكون مشتركه من قبل باقي الأجهزه .
وفي الختام أتمنى ان يستفيد منه الجميع بأذن الله.
Inscription à :
Articles (Atom)